Ga naar de inhoud
Direct naar
  • Over ons
  • Nieuws
  • Contact
Raad voor Rechtsbijstand
Zoeken
  • Over mediation & rechtsbijstand

    • Wat is gesubsidieerde rechtsbijstand?
    • Wat is mediation?
    • Voorwaarden
    • Hoeveel moet ik zelf betalen?
    • Hoe kan ik gesubsidieerde mediation of rechtsbijstand krijgen?
    • Zoek een advocaat
    • Zoek een mediator
  • Ik krijg mediation of rechtsbijstand

    • Hercontrole van mijn inkomen
    • Resultaatbeoordeling
    • Ik heb een brief ontvangen
    • Begrippenlijst
  • Zelf regelen

    • Online zelf aan de slag
    • Voorbeeldbrieven
    • Nuttige websites
    • Checklists
    • Strafrecht in begrijpelijke taal
  • Over ons
  • Nieuws
  • Contact
  1. Home ›
  2. Over mediation & rechtsbijstand ›
  3. Hoeveel moet ik zelf betalen? ›
  4. Eigen bijdrage

Eigen bijdrage


Hoogte eigen bijdrage ligt aan uw inkomen, vermogen en woonsituatie

Hoe hoger uw inkomen, hoe hoger uw eigen bijdrage is. Uw vermogen telt ook mee. Wij vragen uw inkomen en vermogen op bij de Belastingdienst. De Belastingdienst geeft uw inkomen en vermogen van twee jaar geleden aan ons door. De Raad toetst uw woonsituatie, zoals die is op het moment van aanvraag toevoeging. Voert u op dat moment een gezamenlijke huishouding? Dan telt het inkomen en vermogen van uw partner ook mee.

Bekijk de vermogensgrens

- Rechtsbijstand en mediation

Er bestaat geen recht op gesubsidieerde rechtsbijstand en gesubsidieerde mediation als het vermogen in box 3 in 2023 (het peiljaar) hoger is dan het op 2023 van toepassing zijnde drempelbedrag.*

Vermogensgrens
Jaar Vrijgesteld per persoon
2023 (het peiljaar) € 33.748

*De vermogensgrens is met ingang van belastingjaar 2021 niet langer gekoppeld aan het heffingsvrij vermogen dat de Belastingdienst hanteert.

- Vermogensgrens i.v.m. resultaatsbeoordeling
In 2025 geldt:

Vrijgesteld per persoon

Vrijgesteld voor resultaatsbeoordeling

2025

€ 37.395

€ 18.697,50 (tot de helft van het links genoemde bedrag)

*De vermogensgrens is met ingang van belastingjaar 2021 niet langer gekoppeld aan het heffingsvrije vermogen dat de Belastingdienst hanteert.

In de tabel onderaan deze pagina ziet u de verschillende eigen bijdragen die gelden voor dit jaar. Voor elke toevoeging betaalt u een volledige eigen bijdrage.

Uw advocaat of mediator moet voor een vervolgprobleem in dezelfde kwestie een nieuwe toevoeging aanvragen. Bijvoorbeeld voor een beroep bij de rechtbank, na een bezwaar bij de gemeente. U betaalt dan voor het bezwaar een eigen bijdrage en nogmaals een eigen bijdrage voor het beroep.

Tweede eigen bijdrage

Heeft u een toevoeging gekregen voor een advocaat, maar legt u uw zaak liever voor aan een tweede advocaat? U betaalt dan een tweede eigen bijdrage aan de nieuwe advocaat.

Heeft uw advocaat meer tijd nodig om uw probleem op te lossen? Uw advocaat of mediator kan dan een aanvraag voor extra uren indienen bij de Raad. Als wij deze aanvraag goedkeuren, betaalt u een tweede eigen bijdrage.

Schulden of failliet?

Zit u in de (wettelijke) schuldsanering of bent u failliet? Dan betaalt u de laagste eigen bijdrage. Vul een van onderstaande formulieren in en geef dit aan uw advocaat of mediator.

• Formulier schuldsanering
• Formulier faillissement

Dit jaar minder inkomen en vermogen?

Heeft u dit jaar minder inkomen en vermogen dan twee jaar geleden? Dan kunt u peiljaarverlegging aanvragen. U vult hiervoor het formulier peiljaarverlegging in en stuurt dit formulier met bewijsstukken van uw inkomen en vermogen van dit jaar naar de Raad. Lees op de pagina peiljaarverlegging hoe u peiljaarverlegging kunt aanvragen. 
Heeft u vragen? Bel ons dan gerust via 088 - 787 1000.

Minderjarigen

Bij minderjarigen wordt het inkomen/vermogen van de ouder(s)/voogd(en) getoetst, tenzij de minderjarige 16 jaar of ouder is en uitwonend of thuiswonend is en de ouder(s)/voogd(en) geen kinderbijslag voor hem/haar ontvangen. De ouders worden niet op inkomen/vermogen getoetst als sprake is van een last tot toevoeging (de advocaat wordt toegewezen via de rechter of het Openbaar Ministerie) of bij benoeming bijzonder curator. Om het inkomen/vermogen van de ouder(s)/voogd(en) te kunnen toetsen, wordt gebruik gemaakt van de procedure Inkomensverklaring. Daarvoor moeten de ouder(s)/voogd(en) een formulier invullen. Dit is het zogenaamde formulier Draagkracht verzoek persoonsgegevens ouders. U leest er meer over op Kenniswijzer (website waarop de werkinstructies van de Raad gepubliceerd zijn).

Een minderjarige die 16 jaar of ouder is en uitwonend is, of thuiswonend én eigen inkomsten heeft waarmee hij zichzelf in het levensonderhoud voorziet, wordt beoordeeld op het eigen inkomen en vermogen. Als dit een zeer laag inkomen is (krantenwijk of een vakantiebaan), dan is er geen reden om de minderjarige op eigen inkomen te beoordelen.

Tabellen

Wat is mijn eigen bijdrage?

Eigen bijdrage

Alleenstaand

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

Normen 2025

Eigen Bijdrage

Gehuwd, samenwonend of eenoudergezin

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

t/m € 23.600

€ 241

t/m € 32.800

€ 23.601 - € 24.300

€ 445

€ 32.801 - € 33.900

€ 24.301 - € 25.800

€ 635

€ 33.901 - € 35.500

€ 25.801 - € 27.900

€ 827

€ 35.501 - € 39.700

€ 27.901 - € 33.200

€ 1.016

€ 39.701 - € 46.900

Boven de € 33.200

Aanvrager komt niet in aanmerking voor een toevoeging

Boven de € 46.900

Wat is mijn eigen bijdrage bij echtscheiding, verbreking samenwoning, boedelscheiding, omgangsregeling, alimentatie en gezag?

In het personen- en familierecht gelden aparte eigen bijdragen:

Eigen bijdrage personen- en familierecht

Alleenstaand

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

Normen 2025

Eigen Bijdrage

Gehuwd, samenwonend of eenoudergezin

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

t/m € 23.600

€ 420

t/m € 32.800

€ 23.601 - € 24.300

€ 509

€ 32.801 - € 33.900

€ 24.301 - € 25.800

€ 700

€ 33.901 - € 35.500

€ 25.801 - € 27.900

€ 890

€ 35.501 - € 39.700

€ 27.901 - € 33.200

€ 1.050

€ 39.701 - € 46.900

Boven de € 33.200

Aanvrager komt niet in aanmerking voor een toevoeging

Boven de € 46.900

Korting op de eigen bijdrage

Als de Raad een toevoeging verleent, krijgt u in bepaalde zaken een korting van € 65,- op uw eigen bijdrage. Voorheen was dit een korting indien u eerst bij het Juridisch Loket was geweest. Sinds maart 2020 past de Raad deze korting automatisch toe. U hoeft hiervoor niet eerst naar het Juridisch Loket. Twijfelt u of u een advocaat of mediator nodig heeft? Dan raden wij u aan toch eerst naar het Juridisch Loket te gaan of rechtwijzer.nl te bezoeken. Daar krijgt u advies over wat u kunt doen om uw probleem op te lossen en wie u daarbij kan helpen.

Wat is mijn eigen bijdrage als ik naar een mediator ga?

Mediation

Alleenstaand

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

Normen 2025

Eigen Bijdrage

Gehuwd, samenwonend of eenoudergezin

Fiscaal jaarinkomen in het peiljaar

t/m € 23.600

€ 65

t/m € 32.800

€ 23.601 - € 33.200

€ 129

€ 32.801 - € 46.900

Boven de € 33.200

Aanvrager komt niet in aanmerking voor een toevoeging

Boven de € 46.900

Wat is mijn eigen bijdrage bij een Lichte Advies Toevoeging?

Voor de lichte adviestoevoeging gelden afwijkende inkomensnormen en eigen bijdragen. De normen per 1 januari 2025 zijn:

Eigen bijdrage lichte adviestoevoeging

Alleenstaand

Eigen bijdrage

Gehuwd, samenwonend of eenoudergezin

t/m € 24.300

€ 95

t/m € 33.900

€ 24.301 - € 33.200

€ 159

€ 33.901 t/m € 46.900

Boven de € 33.200

Aanvrager komt niet in aanmerking voor een toevoeging

Boven de € 46.900

Wat is mijn eigen bijdrage bij een Lichte Advies Toevoeging bij echtscheiding, verbreking samenwoning, boedelscheiding, omgangsregeling, alimentatie en gezag?

Voor LAT personen- en familierecht gelden afwijkende inkomensnormen en eigen bijdragen. De normen per 1 januari 2025 zijn:

Eigen bijdrage lichte adviestoevoeging personen- en familierecht

Alleenstaand

Eigen bijdrage

Gehuwd, samenwonend of eenoudergezin

t/m € 24.300

€ 132

t/m € 33.900

€ 24.301 t/m € 33.200

€ 175

€ 33.901 t/m € 46.900

Boven de € 33.200

Aanvrager komt niet in aanmerking voor een toevoeging

Boven de € 46.900


Hoeveel moet ik zelf betalen?

Sla navigatie over (Hoeveel moet ik zelf betalen?)
Hoeveel moet ik zelf betalen?
  • Eigen bijdrage
  • Korting op eigen bijdrage
  • Geen eigen bijdrage
  • Peiljaarverlegging
    • Toelichting op het verzoek om peiljaarverlegging in 2025
  • Andere kosten
  • Kostenverhaal
Terug naar navigatie (Hoeveel moet ik zelf betalen?)

Hardheidsclausule

Procedeert u bij een scheiding of relatiebeëindiging? Dan betaalt u een hogere eigen bijdrage. Er kunnen zich omstandigheden voordoen, waardoor u de hogere eigen bijdrage niet kunt betalen. Bekijk de beslisboom (doc, 38 kB) en de toelichting (pdf, 50 kB) of deze verlaging voor u geldt. Voldoet u aan de voorwaarden? Gebruik dan het formulier voor de aanvraag hardheidsclausule (pdf, 137 kB).

Betaling eigen bijdrage

U betaalt de eigen bijdrage aan uw advocaat of uw mediator.

Korting op uw eigen bijdrage?

Mogelijk kunt u in aanmerking komen voor een korting op de eigen bijdrage. Lees er meer over op de pagina Korting op de eigen bijdrage.

Inkomensnormen

Bekijk de inkomensnormen van voorgaande jaren hier:

Sla navigatie over (Inkomensnormen)
Inkomensnormen
  • Inkomensnormen 2024 (pdf, 84 kB)
  • Inkomensnormen 2023 (pdf, 137 kB)
  • Inkomensnormen 2022 (pdf, 116 kB)
  • inkomensnormen 2021 (pdf, 116 kB)
  • Inkomensnormen 2020 (pdf, 117 kB)
  • Inkomensnormen 2019 (pdf, 118 kB)
  • Inkomensnormen 2018 (pdf, 115 kB)
  • Inkomensnormen 2017 (pdf, 146 kB)
  • Inkomensnormen 2016 (pdf, 86 kB)
  • Inkomensnormen 2015 (pdf, 84 kB)
  • Inkomensnormen 2014 (pdf, 78 kB)
  • Inkomensnormen vanaf 1 oktober 2013 (pdf, 77 kB)
  • Inkomensnormen tot 1 oktober 2013 (pdf, 73 kB)
  • Inkomensnormen 2012 (pdf, 72 kB)
  • Inkomensnormen vanaf 1 juli 2011 (pdf, 73 kB)
  • Inkomensnormen tot 1 juli 2011 (pdf, 72 kB)
  • Inkomensnormen 2010 (pdf, 72 kB)
  • Inkomensnormen 2009 (pdf, 75 kB)
  • Inkomensnormen 2008 (pdf, 73 kB)
  • Inkomensnormen 2007 (pdf, 73 kB)
  • Inkomensnormen vanaf 1 april 2006 (pdf, 58 kB)
Terug naar navigatie (Inkomensnormen)
Deel deze informatie
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn

Uw mening telt:

Geef feedback


Over Rechtsbijstand.nl

De Raad voor Rechtsbijstand regelt de gesubsidieerde mediation en rechtsbijstand. Dit doet de Raad op basis van de Wet op de Rechtsbijstand (Wrb). Rechtsbijstand.nl biedt alle informatie voor burgers.

  • Meer over Raad voor Rechtsbijstand
  • Contact

Juridische problemen zelf oplossen?

Wilt u zelf stappen zetten om een juridisch probleem op te lossen? Kijk dan op Rechtwijzer.nl

Raad voor Rechtsbijstand
  • Toegankelijkheid
  • Privacy
  • Cookies
  • Proclaimer
  • Informatiebeveiliging

Volg ons op

  • LinkedIn
  • Youtube

Het bedrag dat u zelf moet betalen voor de salariskosten van uw mediator of advocaat. Is gekoppeld aan de hoogte van het verzamelinkomen en de samenstelling van uw huishouding. Zie ook tabel 'inkomen en vermogen'.

Het door de Belastingdienst vastgestelde inkomen en vermogen in een kalenderjaar.

De Raad ontvangt van de Belastingdienst alleen gegevens over uw vermogen, als uw vermogen hoger is dan het drempelbedrag.

Als u in het peiljaar vermogen heeft dat hoger is dan het drempelbedrag, dan heeft u geen recht op gesubsidieerde mediation of rechtsbijstand.

Het besluit waarmee de Raad voor Rechtsbijstand gesubsidieerde mediation of rechtsbijstand toekent heet ' toevoeging'.  Wanneer u een toevoeging krijgt, betaalt de Raad (een groot gedeelte van) de salariskosten van de mediator of advocaat. Een toevoeging kunt u aanvragen via uw mediator of advocaat. In sommige gevallen (strafzaken) beveelt de rechtbank dat de Raad voor Rechtsbijstand een toevoeging moet verlenen. Dit heet een last tot toevoeging.

De raadsman of -vrouw die u bijstaat bij uw probleem.

De mediator is de bemiddelaar die u en de andere partij bijstaat in de mediation.

Bij peiljaarverlegging wordt het jaar waarin de aanvraag om toevoeging is gedaan als peiljaar genomen.

Het peiljaar voor de beoordeling van uw inkomen en vermogen is twee jaar vóór het jaar waarin de toevoegaanvraag is gedaan. Bijvoorbeeld: Vraagt u in 2019 een toevoeging aan? Dan beoordelen we uw fiscaal verzamelinkomen in het peiljaar 2017.

U voert als alleenstaande ouder een huishouding met minderjarige kinderen. Zie verder onder 'norm huishouding' in de begrippenlijst.